Rick Volkers had in 2011 maar één eis toen hij gevraagd werd om manager te worden van Kampong Heren 1: het team moest weer terug naar de top. 

„Jammer dat Derek van Essen weg is? Nee hoor. Hij was niet goed genoeg, maar vroeg wel altijd veel aandacht. Wij waren verrast dat hij naar Amsterdam ging, maar David is een betere keeper. Derek is niet belangrijk.” Voor een aai over de bol moet je bij iemand anders zijn. De 52-jarige oud-international Volkers wil naar de top. Binden en zelfredzaamheid zijn de woorden die hij het meest gebruikt tijdens het interview bij Volkers BV in Nijkerk. Volkers is de binder. Hij regelt dat Sander de Wijn stage kan lopen bij zijn bedrijf, Erik Bouwens betrokken is bij The Hunger Project, iedereen in het team een taak heeft en het bestuur afspraken nakomt richting de spelers.

Wijlen Frits Schilthuizen, Kampong-icoon, was een manager waar je bij kon uithuilen. Die je naar het treinstation bracht na de training en altijd zeempjes en hockeyschoenen haalde bij de Dita-fabriek in Woerden. Waarvoor een vaste fles Jägermeister klaarstond bij de bar. Dat alles is deze manager niet en dan komt zijn tweede favoriete woord in beeld: zelfredzaamheid. Dat is het mantra van Volkers voor de spelers. „Ik ben geen normale manager, die het water regelt en de shirtjes wast”, vertelt hij. „Daarvoor zijn allemaal commissies ingesteld binnen het team. Ik ben een verlengstuk van het bestuur. Toen mijn oude vriend Martin van Nierop (bestuurslid tophockey, red.) me vroeg als manager wilde ik het alleen doen als we de ambities gingen waarmaken. Ze dromen al meer dan 25 jaar van de top, terwijl de topspelers altijd vertrokken.”

Rechtsbuiten Volkers werd zelf landskampioen met Kampong in 1985 met spelers als Tom van ’t Hek en Arno den Hartog. Daarna viel Kampong, op een Europacuptitel in 1991 na, terug naar de grijze regionen van de hoofdklasse. „Linkerrijtje was lang de ambitie. Linkerrijtje? Wat heb je daaraan?”, kent Volkers het probleem in Utrecht, waar de mannen van Kampong de laatste twintig jaar een bijrol speelden in het Nederlandse hockey, terwijl de jeugdteams continue landskampioen werden maar de mentaliteit nogal studentikoos was. „Er werd die jongens elk jaar wat beloofd, maar dat werd niet nagekomen en daarom vertrokken toppers altijd.” Om het tij te keren startte Volkers in november 2011 een terugkerend topoverleg met Constantijn Jonker, Erik Bouwens, Sander de Wijn, Laurence Docherty, Quirijn Caspers en leden van het bestuur. Om de ambities waar te maken zetten ze de afspraken op papier. Volkers: „De spelers vertelden dat ze naar de top toe wilden. De kern moest blijven en daar moeten internationals (Roderick Weusthof en Robbert Kemperman, red.) bij, zodat de jeugd graag bij ons komt hockeyen. Net als bij Bloemendaal gebeurde. En ja, daarvoor moest het budget omhoog. Daar zijn we met Kampong op alle fronten hard mee bezig.”

Langzaam maar zeker komen de historische tijden weer terug. Vorig jaar haalde Kampong voor het eerst de play-offs. De structurele weg omhoog is definitief ingezet en dat een exponent van de succesvolle generatie nu bijdraagt aan de herrijzenis van de club maakt het des te mooier voor Kampong. ,,Zelfs in de jaren 80 zijn we te weinig landskampioen geworden, maar één keer, terwijl wij het beste team hadden”, blikt Volkers terug op de gloriejaren. „Maar de Kampong-cultuur was toen wel hard. Nooit opgeven, je eigen positie veroveren en het grotere geheel dienen. Dat is lang weggeweest op Kampong. Die hardheid heb ik in me. Ik hou die jongens vaak een spiegel voor. De hele club droomt nu van een landskampioenschap. Daarvoor moet de hele structuur van de club mee. Stap voor stap. Vroeger was mentale weerbaarheid de kracht van Kampong. Daar wil ik weer naartoe. Het terugbrengen naar de jongens. Zelfredzaamheid. Niet gaan uithuilen bij Rick.”

In: Algemeen Dagblad/Utrechts Nieuwsblad 9 maart 2013

In de golven van de  Javaanse zee besefte Erik Bouwens dat alleen maar hockeyen niet zijn leven is. Bal en stick is niet voldoende voor de student , die wel zijn vrienden van Kampong miste. „Blik op oneindig en alleen maar trainen kan ik niet.” 

De wereldreis van vijf maanden door Indonesië, Thailand, Cambodja en India werkte louterend voor de middenvelder van Kampong, die 27 november terugkeerde in Nederland. „Ik kwam er achter dat ik mijn leven in Nederland niet zo verkeerd vond”, constateert de 25-jarige student internationale betrekkingen en politicologie, die sinds 2007 probeerde door te breken in het Nederlands elftal. November 2011 zegde hij af voor Oranje, toen een kans op de Olympische Spelen in Londen zo goed als verkeken was. „Als je in het Nederlands elftal speelt wordt hockey echt je hele leven. Toen ik 19, 20 jaar oud was vond ik dat prima, maar voor mezelf er is nu meer. Ik sta er anders in. Intensief hockeyen met Kampong en daarnaast studeren werkt beter voor me dan alleen maar hockeyen.” Zijn woorden klinken definitief, of toch niet? „Tsja, mocht de bondscoach me ooit weer bellen dan kijk ik dan wel weer.”

Het drukke hockeyschema blokkeerde lang een wereldreis. Ondertussen keek Bouwens jaloers naar leeftijdsgenoten, die met mooie verhalen terugkwamen: „Ik werd ook nieuwsgierig. Ik wilde een keer zo’n reis maken en alles achter me laten. Even geen Kampong, even geen studie. De boel de boel laten. In het begin was dat  een opluchting.”

De oud-hockeyer van Den Bosch en SCHC, die nog nooit op een surfplank had gestaan, werd op Bali gegrepen door het surfvirus en wilde niets anders meer. In het begin van zijn reis surfte hij met zijn huisgenoot Philip Meulenbroek, de succesvolle spits van Voordaan (onlangs gekozen tot Bilts sportman van het jaar, red.), en al snel kocht hij zijn eigen surfplank. Elke dag ging hij met de scooter naar het strand om de golven te trotseren. „Surfen is redelijk verslavend”, erkent Bouwens. „Ik nam die plank daarna mee naar Java. Na een moeilijke eerste maand surfen ging het al een stuk beter. Komende zomer ga ik weer surfen, in Frankrijk.”

Ondanks zijn droomleven in Indonesië miste hij het hockey. „Wij hebben met Kampong zo’n vet team. Quirijn (Caspers), Connie (Constantijn Jonker) en Sjoerd (de Wert) zijn al lang vrienden van me. We zijn vorig jaar met z’n allen de weg naar boven ingeslagen en ik voel me daar nadrukkelijk onderdeel van. Langzaam is dit team ontstaan en de chemie tussen ons is voelbaar. Ik heb heel veel zin om weer echt te beginnen, stiekem heb ik het wel gemist. Bezig zijn met een team, investeren in elkaar en daar dingen voor terugkrijgen.”

Dat zijn team met versterkingen Robbert Kemperman en Roderick Weusthof het zo goed deed in de eerste helft van het seizoen en zelfs kandidaat  is voor de landstitel, verbaasde hem niet. Met Bouwens erbij wordt het Utrechtse team alleen maar sterker. Vorig seizoen stond hij rechts op het middenveld. Daar staat nu Lukas Siebinga, terwijl international Kemperman links staat. „Zolang ik maar mee kan aanvallen”, zegt Bouwens. „Ik vind spelen op het middenveld het lekkerst, maar ik merk het wel. Omdat Connie zijn hand heeft gebroken moeten we sowieso schuiven. Aal (coach Alexander Cox, red.) was in ieder geval voor het seizoen heel positief over me en hij keek uit naar mijn terugkomst.” Morgen hervat Kampong de competitie aan de Laan van Maarschalkeweerd tegen HGC. Een basisplaats voor Bouwens is geen zekerheid: „Misschien is dat nog niet logisch, ik ben er een half jaar uitgeweest. Ik zou het niet weten. Maar ik ben wel al 27 november teruggekomen omdat ik de hele voorbereiding wilde meemaken en fit wilde zijn.”

In: Algemeen Dagblad/Utrechts Nieuwsblad 22-2-2013

Ondanks mooie dagen in Olympos in Utrecht en het Topsportcentrum Rotterdam blijft zaalhockey voor de meeste hockeyers bezigheidstherapie tot ze weer buiten mogen spelen. De vrouwen van Amsterdam en de mannen van Kampong pakten de landstitel na een summier aantal trainingsuren.

Een schitterende aanvalsopzet, een paar snelle passes en de bal ligt alweer het netje. Af en toe is de halve finale van het NK tussen Kampong en Rotterdam een lust voor het oog. Spelers die op het veld minder opvallen, zoals linksachter Pieter Wiegman van Kampong, blijken binnen ware zaalcracks. Op z’n best is zaalhockey een tactisch schaakspel, waarbij de vleugelverdediger functioneert als de toren, de spelverdeler de dame is en de aanvaller de loper die diagonalen rent om dat gaatje te vinden in de verdediging.

Maar achter de schermen lopen er nogal wat ontevreden mensen rond. De veldcoaches, die doorgaans de zaal aan hun assistent overlaten, treuren om al die weekenden dat ze zich niet op het veld kunnen voorbereiden op de hervatting van de competitie die over twee weken al begint. Kampong-coach van de mannen Alexander Cox baalt het hardst: zijn sterspeler Constantijn Jonker is naar verwachting vijf weken uitgeschakeld omdat hij een bal hard tegen zijn hand kreeg gepusht, iets dat afgelopen zaalseizoen meerdere keren gebeurde. Door een speler heen passen die op drie meter staat is nu verboden. Elke coach begon na de zaalwedstrijden met een klaagzang over het niveau van de scheidsrechters. En het moet gezegd: in de zaal vielen veel scheidsrechters door het ijs. Met snel spel, zoveel meer beslissingen en wisselende spelregels voldoen de meeste arbiters simpelweg niet. Strafcorners werden makkelijk gegeven, gele kaarten waren er om er mee strooien. Een arbiter als Bart de Liefde is geen graag geziene fluiter onder de coaches en de spelers, maar wordt consequent op alle belangrijke wedstrijden gezet. Ook in de halve finale tussen Kampong en Rotterdam maakte hij het weer bont, omdat hij te makkelijk gele kaarten trok voor Daan Dullemeijer en Sjoerd de Wert. De rechtsachter miste daardoor de finale.

„Misschien moeten de scheidsrechters ook een voorbereiding draaien”, zei bondscoach Marieke Dijkstra dan ook in het Topsportcentrum Rotterdam. „Alleen als zaalhockey een Olympische sport wordt nemen we het misschien heel serieus”, zegt zaalinternational Robbert van de Peppel, die zich opofferde voor zijn club door niet met hoofdklasser HDM maar topklasser SCHC te acteren in de zaal. De houten vloer in het Topsportcentrum is voor de zaalhockeycrack het summum, in tegenstelling tot de stugge vloer van Olympos. „De meeste teams nemen de competitie niet serieus, terwijl we dat wel doen bij het Nederlandse zaalteam. Daar zie je dat we de afgelopen jaren steeds dichterbij de internationale top zijn gekropen. Wij zaalhockeyen echt met een hoog tempo, veel structuur en looplijnen en strak verdedigen. Voor scheidsrechters is zaalhockey moeilijk, het gaat een stuk sneller en de regels veranderen continue. Dat door de man pushen gebeurt totaal niet in Duitsland. Daar hockeyen ze altijd om de speler heen, omdat ze daar op een hoger niveau acteren.”

„Ik vind die zaalhockeydiscussie kansloos”, geeft Schaerweijde-coach Bas Bogaard aan. „Met de internationale kalender en de hoofdklasse is er gewoon niet meer tijd voor het spelletje. Van mij mogen we wel langer zaalhockeyen, zeker nu de velden buiten slecht bespeelbaar zijn. Er zijn in vergelijking met Duitsland gewoon te weinig goede hallen en er is weinig mogelijkheid om voor aantrekkelijke uren de zaal te huren. Andere zaalsporten als zaalvoetbal en volleybal, die de hal het hele jaar gebruiken, krijgen altijd voorrang boven hockeyers die alleen in de winter de hal gebruiken. In feite is zaalhockey gewoon een andere sport dan veldhockey, maar de periode is te kort om er meer mee te doen. Het blijft een leuke bezigheid om fit te blijven, maar het zwaartepunt zal altijd bij het veldseizoen liggen.”

Geen enkel team uit Midden-Nederland trainde uitgebreid in de zaal. Eén avondje in de week was al veel. Logisch ook als je je ondertussen voorbereidt op de veldcompetitie. Toch werd Kampong landskampioen en promoveerden de vrouwen van Schaerweijde naar de hoofdklasse. Van de Peppel: „De status van zaalhockey komt nooit in de buurt van veldhockey. Toch denk ik dat het goed is voor het hockey in het algemeen. Je handelingssnelheid gaat omhoog en je speelt na een goed zaalhockeyseizoen een betere tweede helft van de veldcompetitie. Ik in ieder geval wel.”

<kader>

Marieke Dijkstra, de zaalhockeykoningin van Kampong en nu bondscoach van de Nederlandse vrouwen, zucht nog maar eens als de krant begint over de moeilijke positie van het zaalhockey in Nederland. „We zijn hier altijd bezig met de nadelen van het zaalhockey en welke spelers we wel of niet kunnen inzetten”, zegt ze met liefde voor de sport. „Ik zie dat zaalhockey bij de jeugd steeds meer leeft. Ook ben ik tevreden met wat wij met het Nederlands team doen. Wij trainen met het Nederlands elftal zestien uur per week. Ik heb in het algemeen niet het idee dat we het niet serieus nemen. Is vijf keer per week trainen serieus? Of is het ook goed als je de wedstrijd serieus neemt? Natuurlijk zou een competitie die vier maanden duurt geweldig zijn, maar ik droom daar niet over hoor.”

In: Algemeen Dagblad/Utrechts Nieuwsblad dinsdag 12 februari